Sklep internetowy – wymagania prawne
Zakładasz sklep internetowy? Nie wiesz jakie wymagania prawne musisz spełnić i gdzie szukać właściwych przepisów? W niniejszym artykule wskazuję najważniejsze akty prawne oraz sygnalizuję kwestie, które należy uregulować prowadząc sklep internetowy.
Droga na skróty?
Każdy, kto zakłada sklep internetowy, prędzej czy później dochodzi do momentu, w którym musi zmierzyć się z przepisami dotyczącymi tego rodzaj działalności. Często w takiej sytuacji przedsiębiorcy – nie chcąc generować dodatkowych kosztów obsługi prawnej lub tracić czasu na samodzielną analizę aktów prawnych – kopiują regulaminy podobnych platform sprzedażowych. Takie postępowanie może jednak spowodować w przyszłości wiele problemów. Przede wszystkim zaznaczyć trzeba, że nie da się stworzyć uniwersalnego regulaminu sprzedaży internetowej. Wiele elementów musi zostać dopasowanych do określonego sklepu, z uwzględnieniem choćby specyfiki oferowanego asortymentu, czy też z uwzględnieniem udostępnianych form składania zamówienia (bezpośrednio poprzez stronę internetową, przez e-mail, telefon). Kopiowanie regulaminów innych sklepów internetowych może w konsekwencji doprowadzić do tego, że na stronie będziemy mieć regulamin zupełnie nieprzystający do funkcjonalności naszego sklepu. Poza tym trzeba mieć również świadomość, że bardzo dużo regulaminów sklepów internetowych zawiera błędy, które zostają zweryfikowane np. dopiero przy kontroli UOKiK. I chodzi tu o nawet o błędy tak oczywiste, jak stosowanie zapisów opierających się na nieaktualnych ustawach. Na przykład ogromna ilość sklepów internetowych odwołuje się wciąż do ustawy z dnia 2 marca 2000 r. o ochronie niektórych praw konsumentów oraz o odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny, wskazując, że zgodnie z tą ustawą, konsument, który zawarł umowę na odległość, może od niej odstąpić bez podania przyczyny, składając stosowne oświadczenie na piśmie w terminie dziesięciu dni. Niby poprawny zapis, niby spełniający wymagania prawne, tylko że… ww. ustawa nie obowiązuje już od kilku lat. Została ona uchylona przez ustawę z dnia 30 maja 2014 r. o prawach konsumenta, która – nawiązując do przedstawionego przykładu – wprowadza 14-dniowy termin do odstąpienia od umowy zawartej na odległość. Podsumowując, kopiowanie regulaminów innych sklepów nie jest zbyt dobrym pomysłem. Na marginesie należy jeszcze wspomnieć o tym, że regulaminy podlegają ochronie prawnoautorskiej, więc ich przejmowanie może dodatkowo rodzić konsekwencje cywilne i karne.
Właściwe akty prawne
Jeśli chcemy zatem przygotować własny regulamin sklepu internetowego, to jakie wymagania prawne trzeba zrealizować, do jakich aktów prawnych trzeba sięgnąć?
Po pierwsze – trzeba zapoznać się z ustawą z dnia 30 maja 2014 r. o prawach konsumenta. Ustawa ta określa m.in. obowiązki przedsiębiorców zawierających umowy z konsumentem, zasady i tryb zawierania z konsumentem umowy na odległość (czyli właśnie np. za pośrednictwem oprogramowania sklepu internetowego) oraz zasady i tryb wykonania przysługującego konsumentowi prawa odstąpienia od umowy zawartej na odległość. Przedmiotowa ustawa ma szczególne znaczenie właśnie dla sprzedaży prowadzonej za pośrednictwem sklepu internetowego. Przede wszystkim zawiera ona katalog informacji, które trzeba przekazać konsumentowi przed zawarciem z nim umowy oraz wskazuje sposób przekazania tych informacji. Ponadto ustawa przewiduje pewne szczególne rozwiązania dotyczące trybu zawierania umowy na odległość, jak choćby obowiązek przekazania konsumentowi potwierdzenia zawarcia umowy na odległość na trwałym nośniku. Poza tym, jak wspomniano już wcześniej, ustawa o prawach konsumenta reguluje również zasady odstąpienia od umowy bez podawania przyczyny w terminie 14 dni (czyli uprawnienie konsumenta przysługujące mu w przypadku zawarcia umowy na odległość).
Kolejnym aktem prawnym, który trzeba uwzględnić przy tworzeniu regulaminu, jest ustawa z dnia 18 lipca 2002 r. o świadczeniu usług drogą elektroniczną. Ustawa ta wprost przewiduje konieczność wdrożenia i udostępnienia przez przedsiębiorcę regulaminu świadczenia usług drogą elektroniczną oraz wskazuje jakie elementy taki regulamin powinien obligatoryjnie zawierać (mianowicie: rodzaje i zakres usług świadczonych drogą elektroniczną, warunki świadczenia tych usług, warunki zawierania i rozwiązywania umów o świadczenie usług drogą elektroniczną, tryb postępowania reklamacyjnego).
Tworząc regulamin sklepu internetowego, należy oczywiście sięgnąć również do ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny, który zawiera w szczególności przepisy odnoszące się do umowy sprzedaży, w tym regulacje dotyczące rękojmi za wady – czyli odpowiedzialności sprzedawcy za wady fizyczne i prawne rzeczy.
Ostatnim z podstawowych aktów prawnych, z którym z pewnością trzeba się zapoznać i wdrożyć w tworzonym sklepie internetowym jest RODO – czyli Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE. Jak już chyba wszyscy doskonale wiedzą, RODO reguluje zasady ochrony danych osobowych. Prowadząc sklep internetowy, oczywiście nie jesteśmy w stanie uniknąć przetwarzania danych osobowych klientów. Wdrożenie RODO obejmuje szeroki zakres działań organizacyjno-prawnych, ale w perspektywie tworzenia regulaminu sklepu internetowego (lub odrębnego dokumentu dotyczącego ochrony danych osobowych – np. „polityki prywatności”) szczególną uwagę trzeba zwrócić na konieczność realizacji obowiązku informacyjnego sformułowanego w art. 13 RODO.
Wyżej wskazane akty prawne są podstawowymi regulacjami, które należy uwzględnić przy tworzeniu regulaminu sklepu internetowego. Oczywiście nie jest tak, że jest to lista kompletna i że w tych aktach znajdziemy wszystkie przepisy, które musimy zastosować zakładając sklep internetowy. Dużo zależy choćby od asortymentu, który chcemy w tym sklepie sprzedawać. Tytułem przykładu można wskazać konieczność uwzględnienia przepisów ustawy z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi, które należy wziąć pod uwagę w przypadku oferowania w sklepie napojów alkoholowych.
Adwokat, absolwent WPiA Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie. Współwłaściciel kancelarii CleverLaw – Świerczek Jezierski Kancelaria Prawna. Jego zainteresowania zawodowe koncentrują się wokół szeroko pojętego prawa informatycznego i internetowego.